Randevu ve bilgilendirme için, haftanın her günü 09:00 - 22:00 saatleri arasında (+90312) 219 2233 numaralı sabit hattan bizi arayabilirsiniz.
Kadın Hastalıkları, Doğum ve Perinatoloji (Yüksek Riskli Gebelik Takibi) UzmanıRandevu ve bilgilendirme için, haftanın her günü 09:00 - 22:00 saatleri arasında (+90312) 219 2233 numaralı sabit hattan bizi arayabilirsiniz.
Kadın Hastalıkları, Doğum ve Perinatoloji (Yüksek Riskli Gebelik Takibi) UzmanıYüksek riskli gebelik anneden, bebekten ya da gebeliğin seyrinde gelişen sorunlardan kaynaklı olarak özel takip ve yönetim gerektiren gebelikleri tanımlamak için kullanılan terimdir.
Riskli gebelik, anneye ya da anne karnındaki bebeğe ait nedenlerle normal populasyona göre daha yüksek risk taşıyan ve özel takip gerektiren gebelikleri tanımlar. Bu tür takipleri yapabilmek için Kadın Hastalıkları ve Doğum alanında ihtisaslaşma sonrasında, özel uzmanlık eğitimi alan hekimlere Perinatolog denir.
Gebelik öncesi ya da gebelik sırasındaki muayenede, aşağıdaki durumlardan herhangi biri saptanırsa, riskli gebelikten bahsedilebilir;
Perinatoloji uzmanı, kadın hastalıkları ve doğum ihtisası yaptıktan sonra, 3 yıl süreyle yüksek riskli gebelik takibi, ileri düzey fetal ultrasonografi ve anne karnında fetusa yapılan girişim ve tedaviler konusunda eğitim almış uzmanlara verilen isimdir.
Yüksek riskli gebelikler öncelikle hastadan alınan detaylı bir öykü ile anlaşılabilir. Burada hastaya hem genel sağlık durumu, hem geçmiş gebelik öyküleri (obstetrik öykü) hem de varsa soy ağacındaki genetik hastalıklara ilgili detaylı sorular sorulur. Ayrıca gebelik sürecinde yapılan muayeneler ve testlerin sonucunda da bazen gebelik yüksek riskli grupta değerlendirilebilir.
Yüksek riskli gebelikler kalıtımsal nedenlerle olabileceği gibi, gebeliğin seyrinde çevresel faktörler, beslenme bozukluğu, aktivite azlığı, sigara, alkol, ilaç vb kullanımı, radyasyon ya da kimyasal teratojenlere maruz kalma nedeniyle de oluşabilir.
Bazı riskli gebelikler hiçbir belirti göstermeyebilir. Ancak iyi bir antenatal takiple annenin ya da bebeğin durumundaki bozulma anlaşılabilir.
Genel olarak aşağıdaki belirtilerin varlığında anne adaylarının hekimleri ile iletişime geçmesi önerilir:
Genellikle 20-22. gebelik haftaları arasında bu konuda özel eğitim almış perinatoloji uzmanları tarafından yapılan, bebeğin organlarının baştan aşağı sistematik muayenesi olarak düşünülebilir.
Bebeğe ve anneye ait çeşitli damarlardaki kan alkımları Doppler özelliği bulunan ultrasonografi cihazı ile ölçülerek gebelikteki çeşitli riskli durumlar saptanabilir.
En sık kullanıldığı alanlar, intrauterin büyüme geriliği takibi, preeklampsi risk grubu hastaların erken yakalanması, Rh uyuşmazlığına bağlı eritroblastosis fetalis ile etkilenmiş bebeklerde fetal aneminin tesbit ve takibi gibi konulardır.
Özellikle erken doğum için risk grubu olan hastalarda ultrasonografi ile belirli aralıklarla rahim ağzı değerlendirilerek, servikal uzunluk,açılma,funneling gibi parametreler açısından notlar alınır.
Fetusa ait genetik hastalıkların araştırılması amacı ile ultrasonografi eşliğinde uygulanan invaziv testlerdir. CVS te plasental biopsi örneği alınırken, amniyosentez işleminde bebeğin içinde bulunduğu amnion sıvısından ve kordosentez işleminde göbek kordonu damarından kan örneği alınabilir.
Kordosentez ile ayrıca tam kan sayımı ya da diğer fetal kan testi değerlendirmeleri yapılabilir. Ayrıca Rh uyuşmazlığına bağlı fetal anemi durumunda aynı yolla bebeğe anne karnında kan verilebilir.
Üçüncü trimesterde bebeğin iyilik halini değerlendirmek için ultrasonografi ile yapılan bir testtir. Beş parametreden oluşur:
Bebekte oluşması muhtemel kromozom bozukluklarının taranması amacı ile anne kanından örnek alınarak yapılan bir testtir. Gelişmiş bir teknoloji kullanılarak anne kanında bulunan bebek DNA’sı ayırt edilir. Özellikle sık görülen Trizomi 21,18, 13 ve cinsiyet kromozomu anomalileri olmak üzere farklı genetik hastalıklar bu yöntem ile taranabilir. Test sonucu yüksek riskli ise, CVS ya da amniosentez ile sonuç netleştirilebilir.
Şeker yükleme testi gebelik şekeri taraması için yapılan bir kan testidir. Farklı tarama protokolleri bulunmakla beraber, kliniğimizde önerilen uygulama tüm gebelerin gebelik şekeri açısından taranmasıdır. Gebelik şekeri açısından yüksek risk grubunda bulunan hastalarda gebeliğin erken döneminde, düşük risk grubu hastalarda ise 24-28. gebelik haftaları arasında yapılması önerilir.
8.Enfeksiyon taraması
HIV, sifiliz, Toxoplazma, CMV, Rubella enfeksiyöz ajanları anne karnındaki bebek ve yenidoğan için risklidir.
Anne kanında,bebeği etkileme riski bulunan enfeksiyöz ajanlarla ilgili serolojik testler yapılabilir. Bu şekilde annenin bu enfeksiyonu aktif olarak geçirip geçirmediği anlaşılabilir.Eğer anne bu enfeksiyonu gebelik sırasında aktif olarak geçiriyor ise, bir perinatoloji uzmanına yönlendirme yapılabilir.
Yüksek riskli gebelerin takipleri ideal olarak perinatoloji uzmanı tarafından yapılmalıdır. Gebelikte saptanmış olan riske bağlı olarak bazen ayaktan, bazen hastaneye yatırılarak takip gerekebilir. Bazı hastalarda anne karnında çeşitli medikal ya da cerrahi tedaviler uygulamak gerekebilir.
Doğumun zamanının doğru planlanması ve doğum için (yenidoğan yoğun bakım ünitesi, kan bankası vb.) koşulların uygun olduğu hastane seçimi de önemlidir. Ayaktan takip edilen hastalarda takip sıklığı haftada iki vizite kadar çıkabilir.
Yüksek riskli gebelik takibini bu konuda özel eğitim almış bulunan perinatoloji uzmanları yapar.
Anne yaşı gebelikte bir risk faktörü olarak kabul edilmektedir. 18 yaş altı ve 35 yaş üzeri gebelikler yüksek risk grubundadır.
35 yaş üzeri gebelerde aşağıdaki konularda risk artışı mevcuttur:
Op. Dr. Burcu KaramürselKadın Hastalıkları, Doğum ve Perinatoloji (Yüksek Riskli Gebelik Takibi) Uzmanı
