Randevu ve bilgilendirme için, haftanın her günü 09:00 - 22:00 saatleri arasında (+90312) 219 2233 numaralı sabit hattan bizi arayabilirsiniz.
Kürtaj ya da küretaj işlemi, rahim içindeki dokuların çeşitli yöntemlerle temizlenmesi için uygulanan küçük cerrahi prosedürdür. Kürtaj işlemi çeşitli nedenlerle uygulanabilir. Bu yazıda gebelik sonlandırılması için yapılan kürtaj işlemine değinilecektir.
Ancak küretaj işlemi aynı zamanda anormal vajinal kanaması olan hastalarda rahim içindeki dokuların patolojik inceleme amacıyla örneklenmesi ya da kanamanın durdurulması için de uygulanmaktadır.
Kürtaj işlemi planlanmamış gebeliklerin isteğe bağlı sonlandırılması için uygulanabilir. Aynı zamanda anne karnında bebeğin kalbinin durması, düşüğün başlaması ama rahim içerisindeki gebelik materyalinin tam olarak boşalmamış olması ya da boş (anembryonik) gebelik kesesi varlığında da uygulanması gerekebilir. Ayrıca sağlıklı olmayan gebeliklerin sonlandırılması için de kürtaj işlemi yapılabilir.
Kürtaj işlemi çeşitli yöntemlerle gerçekleştirilebilir.
Bu yöntemler temelde kullanılan aletlerin metal küret ya da plastik kanül olmasına göre değişkenlik gösterebilir. Metal küretler daha keskin malzemelerdir ve çeşitli boyut ve şekillerde olabilirler. Kullanılabilmeleri için bazen rahim ağzının buji adı verilen künt metal çubuklar yardımıyla genişletilmesi gerekir. Bu işleme dilatasyon ve küretaj adı verilir.
Plastik kanüller ise tek kullanımlık steril malzeme olarak üretilir ve arkasına takılan ve karman enjektörü adı verilen bir malzeme aracılığıyla, rahim içerisinin vakumlanarak temizlenmesi için kullanılır.
Gebelik sonlandırılması için yapılan kürtaj işlemi öncesinde ultrasonografi eşliğinde bir muayene ile gebeliğin rahim içinde olduğu ve gebelik yaşının 10. haftadan daha küçük olduğu tesbit edilmelidir. Daha sonrasında hasta ve eşine detaylı bilgilendirme yapılarak, kendilerinden bilgilendirilmiş onam formunu imzalamaları istenir. Bekar hastalar ise bu onam formunu kendileri imzalayabilir, partner onayı gerekmez.
Vakum kürtaj, gebeliği sonlandırmak ya da yukarıda bahsedilen diğer kürtaj gerektiren durumlar için uygulanan yöntemlerden biridir. Daha az travmatik bir yöntem olması ve pratikliği nedeniyle günümüzde hemen hemen tüm kürtaj işlemleri bu yolla yapılmaktadır.
Vakum kürtaj işlemi için tek kullanımlık steril plastik çeşitli kalınlıkta kanüller ve bu kanüllerin arkasına takılan karman enjektörü adı verilen bir enjektör kullanılır. Rahim içerisindeki materyal kanüller ve enjektör yardımıyla vakumlanarak boşaltılır.
Evli kadınlarda kürtaj için eşinin yazılı onayı gereklidir. Bekar kadınlarda 18 yaşın üzerinde olduğu sürece partner onayı gerekmez. 18 yaşın altında ise ebeveyn onayı ile kürtaj yapılabilir.
Kürtaj lokal anestezi ya da sedasyon ile uygulanabilir. Lokal anestezide hasta uyanık olduğu için adet sancısı benzeri kramplar hissedebilir. Sedasyon sırasında hasta anestezi doktoru tarafından damar içine uygulanan ilaçlar yardımıyla, gece uykusu benzeri kısa süreli bir uykuya dalar ve ağrı hissetmez ya da işlemi hatırlamaz.
Kürtaj çoğunlukla, bir komplikasyon yaşanamadığı takdirde 10-15 dakika süren bir işlemdir.
Kürtaj işleminin yapılıp yapılmadığı, sonraki muayenelerde anlaşılamaz. Kürtaj işlemi rahim içerisine uygulanan basit cerrahi bir işlemdir. Bir komplikasyon olmadığı takdirde rahim içinde bir iz kalmaz.
Kürtaj işlemi için 18 yaşından büyük kadınlarda aileye haber verilmez.İşlem hasta mahremiyeti korunarak gizlilik içinde yapılır. 18 yaşın altındaki hastalar ebeveyn onayı ile kürtaj yaptırabilir.
Kürtaj bir doğum kontrol yöntemi değildir. Dolayısıyla mecbur kalmadıkça uygulanması tercih edilmez. Ancak planlanmamış gebeliklerin sonlandırılması ya da yukarıda bahsedilen tıbbi gerekçelerle uygulanması gerekebilir. Bu durumda alınan önlemler, işlemin güvenli ve steril koşullarda yapılması ve hastanın işlem sonrası önerilere uyması ve doktorunun önerdiği kontrole gitmesi ile komplikasyon olasılığı minimuma indirilebilir.
Kürtaj planlanmamış gebeliklerin sonlandırılması amacıyla 10. gebelik haftasına kadar yasal olarak uygulanabilen bir rahim içi tahliyesi yöntemidir.
Ancak tıbbi gerekçelerle yapıldığı takdirde daha büyük gebelik haftalarında da uygulanabilmektedir. Örneğin bebeğin anne karnında kalbinin durması, düşüğün başlayıp tam olarak gebelik materyalinin rahim içinden temizlenmemiş olması, gebeliğin annenin sağlığını tehdit ediyor olması, hayatla bağdaşmayan fetal anomali varlığı gibi durumlarda kürtaj işlemi daha ileri gebelik haftalarında yapılabilmektedir.
Fetal anomali varlığında ya da annenin sağlığının tehlikede olduğu durumlarda, 10. gebelik haftasından sonra gebeliği sonlandırmak için hekimlerden oluşan bir heyetin raporu gerekmektedir.
Bazen bebeğin kalbi anne karnında durduğu halde düşük başlamayabilir. Hatta kanama ya da ağrı gibi hiçbir belirti olmayabilir. Bu durum missed abortus olarak adlandırılır. Genellikle rutin kontrol sırasında yapılan ultrasonografi eşliğinde muayene sırasında bebeğin kalbinin durduğu fark edilir.Bu durumda da kürtaj ile gebeliğin tahliye edilmesi önerilir.
Yasal kürtaj süresi 10. gebelik haftası sonuna kadardır. 10. gebelik haftasından büyük gebelikler ancak tıbbi zorunluluk varlığında kürtaj ile sonlandırılabilir.
1 haftalık bebek çok küçük olduğu için kürtaj yapılması uygun değildir. Genellikle son adet tarihine göre 5. gebelik haftasına kadar kürtaj işlemi yapılabilir.
11 haftalık gebelik 10. hafta yasal sınırını geçtiği için kürtaj ile sonlandırılamaz. Ancak tıbbi gerekçe varsa doktorlardan oluşan bir heyet raporu ile gebelik sonlandırılabilir.
İsteğe bağlı kürtaj en son 10. Gebelik haftasında,yani bebek 2,5 aylıkken yapılabilir.
Kürtaj olmak için evli kadınlarda eş onayı gereklidir. Ayrıca kan sulandırıcı ilaçlar ve sigaranın işlem öncesi bırakılması önerilir.
Kürtaj işlemi anestezi altında yapılacaksa hastanın gece 12’den sonra su dahil bir şey yiyip içmeden aç kalması gereklidir.
İşleme rahat kıyafetler ile gelinmesi önerilir. Sürekli kullandığı tansiyon, tiroid, şeker vb ilaçları varsa, hekime danışarak işlem öncesi çok az suyla alması önerilir.
Diğer tüm cerrahi işlemlerde olduğu gibi, kürtaj işleminin de kendine göre riskleri mevcuttur.Ancak güvenli koşullarda kürtaj yapılırsa ve hasta hekimin önerilerine uyarsa bu riskler en aza indirilebilir.
Kürtaj işleminin zorluğu hastadan hastaya değişir. Özellikle anestezi altında ve daha küçük gebelik haftalarında işlemin uygulanması nisbeten daha kolay olur.
Kürtaj işlemi ağrılı bir işlemdir, genellikle ağrısı adet sancısına benzer. Ancak sedasyonla yapılırsa hasta hiçbir ağrı hissetmez.
Düşük sonrası eğer rahim içindeki gebelik materyali tam olarak boşalmadıysa kürtaj yapılması önerilir.
Komplikasyon olmadan geçirilmiş bir kürtaj işlemi gelecekteki doğurganlığı olumsuz etkilemez. Ancak nadiren kürtaj sonrası gelişen komplikasyonlar, gelecekteki doğurganlığı olumsuz etkileyebilir.
Annenin sağlığını tehdit eden durumlarda, bebeğin kalp atımının durması halinde, düşüğün başlayıp kanamanın devam ettiği ancak düşüğün tam olarak gerçekleşmediği durumlarda zorunlu kürtaj gereklidir.
Devlet hastanesinde zorunlu nedenlerle kürtaj yapılmaktadır.
En iyi kürtaj yöntemi hastadan hastaya değişebilir. Gebelik haftası ya da hastayla ilgili özel koşullar servikal dilatasyon (rahim ağzı genişletme) ya da küret kullanımını gerektirebilir.
Ancak genellikle uygun hastalarda tercih edilen yöntem ultrasonografi eşliğinde yapılan vakum kürtaj tekniğidir.
İsteğe bağlı gebelik sonlandırılması için yapılan kürtaj işlemi, evli çiftler için eş imzası ve onayı ile yasal olarak ülkemizde 10. gebelik haftasına kadar uygulanabilmektedir. 18 yaşından büyük bekar kadınlar için işlem yasal olarak 10. gebelik haftasına kadar, ebeveyn ya da partner onayı gerekmeden yapılabilmektedir.
Kürtaj yaptırmak isteyen hastaların en büyük endişelerinden biri sağlık kayıtlarında bu işlemin görünmesidir. Kürtaj e devlette çıkar mı? sorusuyla sıklıkla karşılaşıyoruz.
Ancak kürtaj işlemi özel kliniklerde yapıldığı takdirde hastanın sağlık kayıtlarına işlenmez, aile hekimi ya da sağlık ocağına bilgi verilmez ve e-devlette görülmez. Kürtaj işlemi özel kliniklerde hasta mahremiyetine saygılı bir şekilde ve tam gizlilik içinde yapılabilmektedir.
Kürtaj ile isteğe bağlı gebelik sonlandırabilmek için evli olma gereği yoktur. Bekar kadınlar kürtaj işlemi ile 10.gebelik haftasına kadar gebeliklerini sonlandırabilirler.
18 yaşın üzerindeki bekar kadınlar hiçbir onay almaksızın kürtaj işlemi yaptırabilirler. Ancak evli kadınların kürtaj yaptırabilmesi için eşlerinin yazılı onayı gereklidir.
Kürtaj işlemi ülkemizde 10. gebelik haftasına kadar yukarıda belirtilen koşullar sağlandığı takdirde yasal olarak uygulanabilmektedir.
Kürtaj işleminin yasal olması, hastayı oluşabilecek komplikasyonlardan korur. Çünkü yasal olmadığı takdirde, hastalar güvenli ve steril olmayan kontrolsüz ortamlarda işlemi yaptırmak zorunda kalıp sorun yaşayabilirler.
Kürtaj sonrası bir miktar kanama olması normal bir durumdur. Bu durum kişiden kişiye değişmekle beraber genellikle adet kanaması benzeri bir kanama olur. Bazı kişilerde hiç kanama olmazken bazılarında kanama daha fazla olabilir. Özellikle kan sulandırıcı ilaç kullanan kişilerde kanama daha fazla olabilir. Bazen kanama arada azalıp arada artabilir.
Kürtaj sonrası kanamanın asıl sebebi, rahim içindeki dokuların bebeğe yatak oluşturmak için kalınlaşmış olmasıdır. Kürtaj sonrası rahim küçülürken bu dokular yavaş yavaş kanama ile dökülür ve rahim eski halini alır.
Genellikle kürtaj sonrası kanama ortalama 2 haftaya kadar sürebilir. Kanamanın çok uzaması ya da yoğun olması durumunda işlemi yapan hekimle iletişime geçilmesi önerilir.
Kürtaj işlemi sedasyonla yapılmış olsa dahi, hasta sedasyonun (anestezinin) etkisinden çıktıktan sonra hemen bir şeyler yemesi içmesi ve yürümesi için teşvik edilir, ağrı kesici ilaç uygulanır. Kısa süre içerisinde, araç kullanmamak koşulu ile günlük aktivitesine geri dönebilir.
Kürtaj sonrası belde, kasıklarda, karında kramp şeklinde,yani adet sancısına benzer ağrılar görülebilir. Bunun için hasta aspirin gibi kan sulandırıcı ilaçlar hariç, herhangi bir ağrı kesici kullanabilir.
Kürtaj işlemi küçük bir cerrahi girişim olduğu için,rahim enfeksiyonlara daha açık hale gelir. Bu nedenle kesin bir kural olmamakla beraber, rahim duvarı kendini yenileyene kadar, ortalama bir ay boyunca cinsel ilişkide bulunmamak, enfeksiyon riskini azaltabilir.
Kürtaj sonrası kanda beta HCG düzeyi yavaş yavaş düşer. Ancak kürtaj yapılmadan önce yapılan ultrasonografi tetkiki ile gebeliğin rahim içinde olduğu ve gebelik yaşı doğru tesbit edildiği için takipte kanda beta HCG düzeyi kullanılmaz. Ancak hastalar işlemden belli bir süre sonra ultrasonografi eşliğinde muayene ile kontrol edilebilirler.
Genellikle kanda beta HCG düzeyi (hamilelik hormonu) dış gebelik ya da molar gebelik gibi patolojik (normal olmayan) gebelikler için tedavi edilmiş hastaların takibinde kullanılır. Bu hastalarda beta HCG düzeyinin düşmemesi durumunda patolojinin tedavisi için ek işlemler gerekebilir.
Kürtaj sonrası eğer bir komplikasyon gelişmediyse,ortalama bir ay içinde rahim iç duvarı kendini yenileyerek hasta adet görebilir. Ancak bu süre bazen bir-iki hafta uzayabilir. Buna rağmen adet görmeyen hastaların işlemi gerçekleştiren hekim ile iletişime geçmeleri önerilir.
Kürtaj sonrası enfeksiyon riskini azaltmak için ayakta duş yapılması, küvette yıkanılmaması, bir süre deniz ya da havuza girilmemesi ve cinsel ilişkide bulunulmaması önerilir.