Randevu ve bilgilendirme için, haftanın her günü 09:00 - 22:00 saatleri arasında (+90312) 219 2233 numaralı sabit hattan bizi arayabilirsiniz.
Hastalarımızın en çok merak ettiği konulardan biri: Gebelikte cinsiyet kaçıncı haftada belli olur?
Çoğu zaman ultrasonografi ile bebeği muayene ederken aileler heyecanla bebeğin cinsiyeti ile ilgili yorumumuzu duymayı bekliyor.
Çok nadiren bazı aileler doğuma kadar bebeğin cinsiyetini öğrenmek istemediklerini belirtiyor ve sürpriz olmasını istiyor. Ancak büyük çoğunluk merakla bebeğin cinsiyetini öğrenme anını bekliyor. Bu yazımızda bu konuya biraz açıklık getirmek istedik.
Bebeğin cinsiyetini belli eden taşıdığı kromozomlarıdır. Anne XX kromozomları taşırken, baba ise XY kromozomları taşır.Embriyo oluşurken 46 kromozoma sahip olabilmesi için annenin yumurta hücresi ve babanın sperm hücresi mayoz bölünme ile ikiye bölünür.
Anneden gelen yumurta hücreleri bu durumda yalnızca X kromozomu taşıyabilir. Babadan gelen sperm hücreleri ise X ya da Y kromozomuna sahip olabilir. Bu durumda embriyo anneden yalnızca X kromozomu alabildiği için,babadan gelecek olan kromozomun X ya da Y olması ile bebeğin cinsiyeti belirlenir.
Bebeğin cinsiyeti anne karnına düştüğü andan itibaren bellidir.Eğer embriyo XX kromozoma sahipse dişi, XY kromozoma sahipse erkektir.Erkek bebek ve dişi bebeğin dış genital organları, genital tüberkül adı verilen aynı embryolojik yapıdan köken alır.
Erkek bebekte testislerden testosteron salgılandığı için dış genital organlar penis ve skrotuma dönüşürken, kız bebekte ortamda testosteron bulunmadığından, dış genital organ vulvaya dönüşür.
Bu nedenle erken gebelik haftalarında embriyoların cinsiyetini ayırdedebilmek çok zordur. Genital bölgede yer alan genital tüberkül, ilk 3 ayda dişi ve erkek embriyoda, gözle ayırdedilmesi güç bir yapıdadır.
Genellikle ultrasonografi ile cinsiyet tahmini, ilk trimesterin sonunda, son adete göre yaklaşık 11-13. gebelik haftalarından itibaren yapılabilmektedir. Ayrıca fetal DNA testi ile de 10. gebelik haftasından itibaren cinsiyet tayini yapılabilir.
Anne karnındaki embriyonun cinsiyetini tahmin etmek için kullandığımız başlıca yöntem ultrasonografidir. Gebelikte cinsiyet nasıl anlaşılır? sorusunun diğer bir cevabı ise anneden yapılan bir kan testidir.
Kromozom bozukluklarının tesbiti için kullandığımız anne kanından yapılan fetal DNA testi, bebeğin cinsiyetini öngörebilir.
Ülkemizde bu testin raporlanmasında, aileye cinsiyet sonucu bildirilmesi, kanunen kısıtlanmıştır. Ancak cinsiyet kromozomuna bağlı genetik hastalıkların anne karnında tanısı için bu test kullanılabilmektedir. Yine de bu test halk arasında gebelikte cinsiyet belirleme testi olarak bilinmektedir.
Fetal DNA testi 10. gebelik haftasından itibaren anne kanından örnek alınarak yapılabilmektedir. Bu kan örneğinde, bebeğin DNA’ sı anne DNA ‘sından izole edilerek çalışma yapılır.
Eğer başka sebepten bebeğin kromozomlarını test etmek gerekiyorsa, anne karnında CVS ya da amniosentez ile elde edilecek materyalden genetik laboratuarında karyotip çalışılması ile bebeğin cinsiyeti kesin olarak belirlenebilir.
Bu test sonucunda bebeğin kromozomlarının XX ya da XY cinsiyet kromozomları taşıyıp taşımadığı anlaşılabilir. Ancak bu test de yalnızca cinsiyet belirleme amacıyla, cinsiyete bağlı kromozom bozuklukları hariç, uygulanmamaktadır.
Bebeğin cinsiyetini tahmin etmede en sık kullandığımız yöntem detaylı ultrasondur.
12. haftada cinsiyet tahmini ne kadar doğru? diye sorulduğunda bu konuda yapılmış çalışmalara bakabiliriz.
Yapılan çalışmalarda ultrasonografi ile bebeğin cinsiyetini tahmin etmede, bebeğin CRL ölçümü > 65 mm ise doğruluk oranı %95, bebeğin CRL ölçümü> 76 mm ise doğruluk oranı %99 olarak rapor edilmiştir. Yani bebeğin haftası büyüdükçe ultrasonografi ile cinsiyet tahmininde yanılma payı azalır.
Ultrasonografi ile gebelikte cinsiyet tahmini için kullandığımız yöntem, fetal profilin değerlendirilmesi ve genital tüberkül ile omurga arasındaki açının ölçülmesidir. Bu açı ne kadar darsa erkek embriyo olma olasılığı artar, açı ne kadar genişse kız embriyo olma olasılığı artar. Ayrıca yeni tanımlanan bir ultrasonografi yöntemi de, birinci trimesterde ano genital mesafe ölçümüdür.
2016 yılında yayınlana bir makalede, erkek fetuslarda bu mesafe >4.8 mm, kız fetuslarda ise >4.8 mm olarak ölçülmüştür. Ancak bu yöntemin daha yüksek hasta sayısında test edildikten sonra rutin kullanıma girecek kadar güvenilir olup olmadığına karar verilebilir.
Bebeğin cinsiyetini göstermemesi, yani bebeğin pozisyonunun bu açıyı net görüntülemeyi mümkün kılmaması durumunda ise, sonraki muayenelerde bebeğin değerlendirmesi tekrar yapılabilir. Ayrıca annenin aşırı kilolu olması ya da karın yağlarının fazla olması durumunda da, ultrasonografideki görüntü kalitesi azalabilir.
Ultrasonografi ile muayenede en önemli amaç bebeğin sağlıklı olup olmadığını anlamaktır. Bu nedenle ailelerde hayal kırıklığı yaratsa da, bebeğin cinsiyetini bir sonraki muayenede tahmin etmek için ertelemek mümkündür.
Gebelikte cinsiyet öğrenme konusu çok merak edildiği için halk arasında kulaktan kulağa yayılan pek çok efsane yer almaktadır. Erkek bebek belirtileri nelerdir? diye geleneksel olarak yerleşmiş pek çok yöntem uygulanmaktadır.
Bebeğin solda mı sağda mı yerleştiği, annenin karnının sivri mi yassı mı olduğu, hatta annenin gebelikte güzelleşip güzelleşmediği gibi oldukça sübjektif değerlendirmeler ile gebelikte cinsiyet belirleme çabaları halk arasında yaygındır.
Oysa ki bu yöntemlerin hiç biri ile güvenilir olarak cinsiyet tahmini yapılamaz.
Erkek bebek nasıl belli olur? sorusunun cevabı için halk arasında kulaktan kulağa yayılan yöntemlerin hiçbiri güvenilir değildir.
Cinsiyet tahminininde erkek ya da kız bebek olması, yalnızca ultrasonografide, erken haftalarda yapılan tahminlerde fark yaratır. Bir çalışmaya göre ilk trimesterde ultrasonografi ile erkek bebekleri tahmin etmede doğruluk oranı %94.6 iken, kız bebekleri tahmin etmede bu oran %86.3 olarak rapor edilmiştir.
Dolayısı ile erkek ya da kız bebek olduğu, eğer bebeğin pozisyonu uygunsa ilk trimester sonunda ultrasonografi ile tahmin edilebilir.
Cinsiyeti doğduğu andan itibaren belli olan bebeğe 12. haftada pozisyonu uygunsa ultrasonografik muayene ile cinsiyet tahmini yapılabilir.